Luật Xây dựng (sửa đổi) bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/07/2026 mang đến nhiều thay đổi quan trọng liên quan đến hoạt động xây dựng trên, trong đó một trong những điểm nổi bật nhất là quy định 8 nhóm công trình được miễn giấy phép xây dựng, bao gồm nhiều loại hình từ dự án đầu tư công đến nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng.

Nhóm 1: Các công trình đặc biệt, cấp bách và thuộc khu vực quốc phòng - an ninh
Nhóm này bao gồm các công trình mật, công trình cần triển khai khẩn cấp, công trình trong dự án đầu tư công đặc biệt hoặc thực hiện theo thủ tục đặc biệt. Ngoài ra, các công trình tạm, công trình nằm trong vùng đất quốc phòng - an ninh cũng không cần xin giấy phép xây dựng.
Nhóm 2: Công trình trong các dự án đầu tư công được phê duyệt bởi cấp cao
Những công trình thuộc dự án đầu tư công mà thẩm quyền phê duyệt thuộc Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cơ quan trung ương, các cơ quan tư pháp tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chủ tịch nước, các bộ - ngành, tổ chức chính trị - xã hội và Chủ tịch UBND các cấp đều được miễn phép.
Nhóm 3: Công trình theo tuyến liên tỉnh hoặc nằm ngoài khu vực định hướng phát triển đô thị
Bao gồm các công trình xây dựng theo tuyến chạy qua từ hai tỉnh trở lên; hoặc công trình theo tuyến không nằm trong phạm vi định hướng phát triển đô thị theo quy hoạch đã được phê duyệt.
Nhóm 4: Công trình ngoài khơi và hạ tầng hàng không
Những công trình trên biển thuộc dự án ngoài khơi đã được giao khu vực biển; các công trình trong và ngoài cảng hàng không, kể cả các hạng mục bảo đảm hoạt động bay, đều không phải xin phép xây dựng.
Nhóm 5: Công trình quảng cáo và hạ tầng viễn thông thụ động
Các công trình quảng cáo không thuộc diện phải xin phép theo Luật Quảng cáo và những hạng mục hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động được miễn giấy phép.
Nhóm 6: Công trình trong dự án đã thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi
Nếu dự án đầu tư xây dựng đã được cơ quan chuyên môn thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi (hoặc báo cáo điều chỉnh) và được phê duyệt theo quy định, các công trình thuộc dự án này không cần làm thủ tục xin phép.
Nhóm 7: Công trình cấp 4 và nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng
Nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng, với tổng diện tích sàn không vượt quá 500m², được miễn giấy phép xây dựng nếu không nằm trong những khu vực có quy định quản lý kiến trúc đặc thù, chẳng hạn:
- Khu chức năng
- Khu đô thị
- Khu dân cư nông thôn
- Khu vực phát triển đô thị theo quy hoạch tỉnh/thành phố
- Quy hoạch chung khu kinh tế, khu du lịch quốc gia
- Quy hoạch chung cấp xã
- Hoặc nơi đã có quy chế quản lý kiến trúc
Nhóm 8: Công trình sửa chữa, cải tạo không ảnh hưởng kết cấu và không tiếp giáp đường đô thị có yêu cầu kiến trúc
Những hoạt động sửa chữa bên trong hoặc cải tạo mặt ngoài không giáp đường đô thị có yêu cầu quản lý kiến trúc sẽ được miễn giấy phép, với điều kiện:
- Không thay đổi công năng
- Không tác động đến kết cấu chịu lực
- Đảm bảo an toàn cháy nổ, môi trường và hệ thống hạ tầng kỹ thuật